Giderek dinamikleşen ve küreselleşen pazarlarda doğru kararların mümkün olduğu kadar çabuk alınması gerekiyor. Yalnızca büyük veriyi (big data) stratejik olarak kullanan, yorumlayan ve değerli bilgilere dönüştüren şirketler uzun vadede rekabet avantajı elde edebilir. Özellikle 2050 yılına kadar yaklaşık 50 milyar cihazın Nesnelerin İnternetinde ağa bağlanacağı düşünülüyor.
Dijitalleşen şirketlerde katlanarak artan veri hacminin etkisiyle, bu veri akışını yönetebilecek araçlara olan talep de artıyor. Kendi verilerinizin şu anda çoğunlukla kullanılmayan potansiyeli, ERP ve modern iş zekâsı (BI) yazılımıyla ideal şekilde kullanılabilir.
İş Zekâsı Nedir?
İş zekâsı (BI), güncel verilere dayanarak doğru karar almayı mümkün kılan süreç ve yöntemlerdir. Amaç sadece kendi şirketinizi değil, kendi rakipleriniz de dahil olmak üzere tüm pazarı daha şeffaf hale getirmektir. Sonuçta süreçlerin optimize edilmesi ve böylece katma değerin artırılması gerekiyor.
Modern şirketlerde iş zekâsı artık finansın, yönetimin ve kurumsal kontrolün çok ötesine geçiyor. Şirketin neredeyse tüm alanları iş zekâsının çeşitli olanaklarından yararlanıyor. Buna iyi bir örnek pazarlama ve satıştır:
Müşteriler ve ilgili taraflar hassas bir şekilde analiz edilebilir ve ardından çeşitli kriterlere göre bölümlere ayrılabilir. Bu, kampanyaların ve diğer önlemlerin çok daha hedef grup odaklı planlanmasını mümkün kılmaktadır.
Muazzam pazar ve rekabet bilgisi sayesinde dinamik fiyat ayarlamaları büyük ölçüde basitleştirilmiştir.
Yavaş satıcılar bir fare tıklamasıyla tespit edilebilir.
Örneğin satın almada, tedarikçi performansı değerlendirilerek tedarik zincirleri sürekli olarak optimize edilebilir. Şirketler ayrıca üretim sürecindeki darboğazları ve engelleri daha çabuk fark ediyor. Şikayetler ve hizmetler veri tabanı kullanılarak analiz edilebilir ve sonuçlar doğrudan ürün kalitesinin iyileştirilmesine aktarılır. Kısacası: Modern BI şirketin her yerinde geçerlidir ve her yere yardımcı olur.
Verilerin görselleştirilmesi de faydalıdır. Bu, karar vericilerin analitik düşünmesini büyük ölçüde destekler. Trendler ve aykırı değerler grafiklerde bir bakışta belirlenebilir.
İş Zekâsı ve ERP – Mükemmel Bir İkili
Ancak veriyi “biriktirmek” tek başına şirketlere fayda sağlamaz. Bilginin profesyonel yönetimi ve saklanması yeterli değildir. Rekabette avantaj yaratabilmek için büyük verinin gerçek katma değere dönüştürülmesi gerekiyor. Kendi şirketinizi sürekli analiz etmek önemlidir:
Mevcut statükomuz nedir?
Mevcut duruma ne sebep oldu?
(Karşı) Önlemler gerekli mi? Eğer öyleyse bunlar nelerdir?
ERP yazılımı bu sorulara önceden belirlenmiş yanıt gibi görünüyor. Şirket verilerinin merkezi olarak toplandığı yer burasıdır. BI'ya özel ERP araçlarının yardımıyla bu veriler artık akıllıca yorumlanıp görselleştirilebiliyor.
İş Zekâsı ile Neler Analiz Edilebilir?
Bölüm başkanları, yöneticiler ve diğer karar vericilerin fırsatları ve riskleri hızlı bir şekilde tespit etmek için sağlam temellere sahip bir veri tabanına ihtiyacı vardır. Düzgün bir veri tabanıyla piyasa değişikliklerine hızlı tepki verebilmelidirler. Bu verilerin çoğunluğu ERP yazılımında zaten mevcuttur. Ancak, büyük veri akışından gerçekten alakalı olan bilgileri filtrelemek ve sıralamak için bir araca ihtiyaç vardır. Ayrıca, gerçekten doğrudan eylem talimatlarının alınabilmesi için bunların ona göre hazırlanması gerekir.
İş zekâsı ve ERP'nin tipik analiz alanları şunlardır:
Kontrol: Satış, likidite ve kârlılık gibi KPI'lar, katkı payı analizi
Üretim: Sistemlerin kapasite kullanımı, kalite yönetimine yönelik değerlendirmeler
Satış: Satış elemanlarının segmentlere göre analizi, ürün ve müşteri potansiyeli analizi
Satın Alma: Satın alma maliyetlerinin analizi, tedarikçilerin değerlendirilmesi, koşulların yönetimi
Lojistik: Stok devir hızı, navlun maliyet analizi, stok analizleri, zamanında teslimat
Pazarlama: Pazar ve rekabet analizi, kampanya değerlendirmesi ve planlaması
Büyük Veri (Big Data) İş Zekâsını Nasıl Etkiliyor?
Bu tür iş zekâsı birkaç yıldır veya on yıllardır ortalıkta dolaşıyor. Ancak BI şu anda “büyük veri” nedeniyle hızla değişiyor. Şirketlerin elinde artık takip edilmesi kolay olmayan milyonlarca hatta milyarlarca veri seti var. Bu nedenle yeni BI yazılımı “veri keşfi” terimiyle de tanımlanabilir. Belirli veri kalıpları ve anormallikler sezgisel, kolay ve görsel olarak tanınmalıdır.
Temel amaç, önemli ölçüde genişletilmiş bir kullanıcı çevresinde verilerin daha iyi anlaşılmasını sağlamaktır. Araçlar yalnızca büyük miktarda verideki mevcut sorunları veya zorlukları göstermekle kalmaz. Ayrıca geleceğe yönelik tahminleri kolaylaştırır ve belirli soruları derinlemesine analiz yoluyla yanıtlayabilirler. Bunun için gerekli olan modern BI çözümlerinin performansı genellikle bellek içi teknoloji aracılığıyla kolaylaştırılmaktadır.
BI ve büyük veriyle ilgili bir diğer önemli husus da buluttur. Günümüzde daha fazla şirket verilerini bulutta depolamaya yöneliyor. Bu bilgilerin gelecekteki analizlerinin de bulutta gerçekleşeceği şimdiden öngörülebilir.
Bu bulut verilerine her zaman ve her yerde erişilebilmesi için bulut veri ambarları adı verilen depolar giderek daha fazla kullanılıyor. Gelecekte hala yerel ve hibrit çözümler olacak olsa da bulut BI çok daha ölçeklenebilir ve özellikle büyük veri bağlamında çok büyük bir avantajdır. Buluta yönelik eğilim, BI araçlarına mobil erişime yönelik yüksek talep nedeniyle daha da güçleniyor. Bu, önemli bilgilerin konum ve zamandan bağımsız olarak mevcut olduğu anlamına gelir.
Sonuç: İş Zekâsı ve ERP, Büyük Verilerden Önemli Bilgiler Elde Ediyor
Şirketlerde giderek daha fazla veri var. Uzun vadede bunları merkezi olarak toplayan ve mantıklı bir şekilde yorumlayanlar rekabet avantajı elde edebilirler. Bağlantılı BI araçlarına sahip ERP çözümleri tam olarak şunu sağlar: Departmanlar arasında çok çeşitli bilgilerin görselleştirilmiş, net analizleri gerçekleştirilebilir. Yöneticiler sağlam bir veri tabanına dayalı stratejik kararlar alabiliyorlar.
