Dijital değişim, pek çok yerleşik iş modelini teste tabi tutuyor ve yenilikçi teknolojilerden oluşan geniş modüler sistem, değer yaratma konusunda tamamen yeni fırsatlar sunuyor. Yeni ürün ve hizmetler portföyleri genişletiyor, satış stratejileri değişiyor ve yeni hedef gruplar ve pazarlar açılıyor. Genç, çevik şirketler, büyük adımlarla ve öncü ruhla ilerlemekte ve çok kısa sürede büyük pazar paylarını ele geçirmektedir.
Süreçleri dijitalleştirmek ve daha verimli üretim yapmak için artık sadece dijital teknolojileri kullanmak yeterli değil. Dijitalleşme yeni bir boyuta ulaşıyor: Piyasanın kuralları yeniden tanımlanıyor ve iş modelleri arasında rekabet başlıyor. Peki geleceğin iş stratejileri nasıl görünecek?
Bugünün ve Yarının İş Modelleri
“Bir iş modeli, bir organizasyonun değer yaratması, iletmesi ve yakalamasına ilişkin temel prensibi tanımlar.”
Business Model Generation, Alexander Osterwalder ve Yves Pigneur
İş modeli bir şirketin başarısı için çok önemlidir çünkü kârın nasıl elde edildiği sorusuna yanıt verir:
Hangi müşteri segmentlerine ve hedef pazarlara hitap ediyoruz?
Teklifimiz neye benziyor ve hangi katma değeri sunuyoruz?
Gelir modelimiz nedir?
Hangi kaynaklara ihtiyacımız var (Örn. bilgi, ortaklar, BT...)?
Müşterilerimize hangi kanallardan ulaşıyoruz?
Dijitalleşme bir iş modelinin bu temel ilkelerini sarsmıyor. Bu hâlâ hedef grubun ihtiyaçlarını öngörmek, karşılamak ve bundan para kazanmakla ilgilidir. Ancak dijitalleşme olasılık yelpazesini genişletiyor ve dinamizmi artırıyor. Geçmişten farklı olarak günümüzde iş modellerinin sürekli olarak sorgulanması, uyarlanması ve daha da geliştirilmesi gerekiyor.
Yeni İş Modellerinin 11 İtici Gücü
İmalat şirketleri de kendi iş modelleri için dijitalleşmenin potansiyelini inceleme göreviyle karşı karşıyadır. Uzmanlar aşağıdaki 11 teknolojiyi, gelir modelini ve inovasyon konseptini yeni iş modelleri için uygun kolaylaştırıcılar olarak değerlendiriyor:
Açık İnovasyon ve Topluluklar: Müşteriler ve kullanıcılar yeni ürün ve hizmet fikirlerinin oluşturulmasına dahil olur ve böylece portföyleri aktif olarak etkiler.
Müşteriyle Entegre Mühendislik: Müşteriler geliştirme projelerine aktif olarak katılır, pazara çıkış süresi hızlandırılır, koordinasyon çabaları azalır.
Hizmet Olarak Her Şey: İster yazılım paketi ister makine kapasitesi olsun, hizmetler artık tek seferlik olarak satılmıyor; bunun yerine ihtiyaçlara uyacak şekilde örneğin, abonelikle satılıyor.
Pazaryerleri: E-ticaretin evriminde bir aşama olarak yeni platformlar, pazar oyuncularını bir araya getirir ve pazar yeri sağlayıcısı yalnızca teknolojiyi, erişimi ve değerli verileri sağlar.
Büyük Veri: Tesisler ve sistemler, yalnızca şirket içi analizler için ilgi çekici olmakla kalmayıp aynı zamanda diğer pazar katılımcıları için de para kazandırabilecek bir veri hazinesi oluşturur.
Kişiselleştirme/Özelleştirme: Yeni teknolojilerin kullanımı, büyük ölçekli üretimdekiyle aynı birim maliyetlerle ürünlerin daha yüksek düzeyde bireyselleştirilmesine olanak tanır.
Yatay Entegrasyon: Değer zincirinde yer alan tüm iş ortaklarının BT sistemleri entegre bir şekilde çalışır ve gerçek zamanlı veri alışverişinde bulunur, böylece iletişim basitleşir ve hızlanır.
Eklemeli Üretim: 3D baskı, örneğin müşterilerin artık bitmiş yedek parçayı satın almak yerine gerekli veri setini satın alıp talep üzerine kendilerinin ürettiği yeni iş modellerinin de temelini oluşturuyor.
Nesnelerin İnterneti: Siber-fiziksel sistemler birbirleriyle ağ bağlantılı olup süreçleri otomatik olarak kontrol eder, veri toplar ve bu sayede ürünü ve üretimi sürekli olarak optimize eder.
Sanal Gerçeklik: Mobil cihazlar ve sanal medya, fiziksel sunumların, katalogların ve kullanım talimatlarının yerini alıyor ve ürünlerin kullanım şeklini değiştiriyor.
Kestirimci Bakım: Akıllı makineler kendi durumlarını belirler ve beklenen bir arızadan önce bakımı yapılır. Bu önemli ölçüde daha yüksek operasyonel güvenilirlik, pazarlanabilecek makine tedarikçileri için katma değeri temsil eder.
Sonuç: Dijitalleşme
Her şirketin bu yapı taşlarını bir iş modelinde nasıl birleştirdiği oldukça bireyseldir. Çok sayıda en iyi uygulama örneği artık dijital iş modellerinin işe yaradığını gösteriyor: Fabrika üreticileri artık sadece makine satmakla kalmıyor, aynı zamanda büyük verilere ve tahmine dayalı bakıma dayalı hizmet paketleri de oluşturuyor.
Mobilya üreticileri, artırılmış gerçeklik işlevleri kullanılarak seçilebilecek kişiselleştirilmiş mobilya parçaları için yapılandırıcılar sunmaktadır. Bireysel metal bileşenlerin üretimine yönelik pazaryerleri, inşaat desteğinden faturalandırmaya kadar tüm sipariş sürecini devralır ve siparişlerin portal ortaklarına verilmesini koordine eder.
Gerçek şu ki, dijitalleşme treni ilerliyor ve birçok geleneksel iş modelini geride bırakacak.
